گزارش، اقتصاد آمریکا و اثرات معکوس تعرفه های اعمالی ترامپ علیه چین - مجله سایه

با تور چین سفری فراموش نشدنی را تجربه کنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، بنا بر اعتقاد بسیاری از صاحب نظران نظام سرمایه داری در غرب با بحرانی تازه روبرو شده است. خودداری دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از امضاء بیانیه مشترک در سرانجام اجلاس گروه 7 برای اولین بار رخ داد و اظهارات رئیس جمهوری فرانسه نیز بر وجود اختلاف بین اعضاء این گروه تاکید نمود. امانوئل ماکرون از سرانجام هژمونی غرب بر دنیا و بروز بحران سرمایه داری خبر داده و گوردون براون (نخست وزیر سابق انگلیس) علت سرباز کردن این بحران را عدم توانایی دولت ها در حل ریشه ای بحران سال 2008 می دانند.

زمانی که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا به قدرت رسید با وعده آمریکا در اولویت قرار گرفته است به مردم این کشور قول داد در دوره ریاست جمهوری او شرایط مالی بهتری را تجربه خواهند کرد و کسب و کار و فراوری بار دیگر در آمریکا رونق خواهد گرفت. بیان چنین صحبت هایی در کشوری که خود را قدرتمندترین کشور دنیا می داند و داعیه رهبری دنیا را دارد عجیب است و شاید با دقت به شرایط داخلی این کشور بتوان به این نتیجه دست یافت که اقتصاد در داخل آمریکا نیز شرایط چندان مساعدی را تجربه نمی نماید.

دونالد ترامپ پس از به قدرت رسیدن به بهانه یاری به صنایع داخلی آمریکا اقدام به اعمال تعرفه های سنگین وارداتی کرد؛ با توجه به این که آمریکا و چین بیشترین تراکنش تجاری با یکدیگر را دارند، این اقدام عملا به یک جنگ تجاری بین دو طرف تبدیل شد. به نظر می رسد هدف اصلی از شروع این جنگ خارج کردن اقتصاد آمریکا از این بحران بوده باشد اما باتوجه به رابطه نزدیک کشورها در اقتصاد آزاد این بحران اغلب کشورها را درگیر ساخته و انگیزه های سرمایه گذاری در دنیا را تا حد زیادی کاهش داده است.

بنا بر نظر تحلیلگران موافق این فرضیه، ورود ترامپ به کاخ سفید زمانی صورت گرفت که نئولیبرالیسم از یک طرف باعث خروج سرمایه و کار از کشور آمریکا شده بود و از سوی دیگر به واسطه قوانین اقتصاد آزاد رقابت سختی برای صنایع آمریکایی ایجاد شده بود؛ رقابتی که در نهایت باعث کاهش فرصتهای شغلی، افزایش بیکاری و پایین آمدن درآمدها شد.

چارلز پی رایز، کارشناس اندیشکده رند معتقد است اعمال تعرفه های زیاد از سوی ترامپ علیه کشور چین نتیجه بخش نخواهد بود و تنها باعث افزایش فشار بر اقتصاد آمریکا و در نهایت تهدیدی برای سطح رفاه دنیای خواهد بود. او معتقد است درحال حاضر در مشکل جدی در روابط تجاری و سرمایه گذاری آمریکا و چین وجود دارد که اقدامات ترامپ پاسخ مناسبی برای آنها نیست: سیاست صنعتی چین که با موضوع دولت پکن درحال انجام است و دیگری موضع برتر چین تحت قوانین تجاری دنیای است.

راهبرد صنعتی چین بر پایه یاری به شرکتهای داخلی این کشور ازجمله بسیاری از موسسات تحت مالکیت دولتی است که به طور فزاینده در بخش های فن آوری برتر درحال فعالیت هستند. دولت چین با سیاست حمایت گرایی (حمایت از صنایع داخلی) در برابر رقبای خارجی، ارائه سوبسید و استفاده از فن آوری حساس به دست آمده از شرکتهای پیشرو در بازار، بدون کسب رضایت آنها شرایط برای فعالیت شرکتهای خارجی را سخت نموده است. این سیاست به شرکتهای چینی اجازه اعمال سیاست دامپینگ و صادرات کالا با قیمت بسیار پایین در بازارهای بین المللی را داده است.

به همین دلیل فارن پالیسی در گزارشی نوشت که کشور چین اخیرا چنان تعداد پهپاد و کوادکوپتر را افزایش داده و با قیمتهای پایین در بازار عرضه می نماید که فراوری نمایندگان آمریکایی توانایی رقابت با همتایان چینی خود را ندارند. الن لرد مامور خرید ارشد پنتاگون چهارم شهریور در همین باره گفت: ما صنایع فراوری پهپادهای کوچک به اندازه کافی نداریم زیرا شرکت چینی DJI مقادیر زیادی پهپادهای کوچک (کوادکاپتر) به بازار عرضه نموده و ما به آنها وابسته شده ایم.

علاوه بر این چین از وضعیت رسمی خود به عنوان یک کشور درحال توسعه تحت قوانین سازمان تجارت دنیای بهترین بهره را می برد. این وضعیت باعث کاهش فشار قوانین سازمان شده و این اطمینان را به پکن می دهد که کشورهای درحال توسعه دیگر که از مزایای این شرایط بهرمند می شوند، از چین نیز حمایت نمایند.

راهبرد آمریکا برای موفقیت در برابر این شگرد چین می توانست تشکیل یک ائتلاف بین المللی با هدف مجبور ساختن چین به قبول قوانین محدود نماینده باشد. اما دونالد ترامپ فردی بود که به طور یکجانبه از توافقی مانند مشارکت تجاری فرا آتلانتیک خارج شد. شاید اگر این اتفاق نمی افتاد به شکل فرضی نیز می شد به تشکیل این ائتلاف امیدوار بود. اما با توجه به تصمیمات عجیب ترامپ در خروج یکجانبه از توافقات بین المللی مانند توافق آب و هوایی پاریس، خروج از پیمان سازمان ملل برای رسیدگی به امور مهاجران، امید به موثر بودن چنین ائتلاف هایی چندان منطقی نیست. رئیس جمهوری آمریکا همچنین با اعمال تعرفه های بالا بر واردات کالا از کشورهای متحد خود نیز کار را برای تشکیل یک جبهه متحد علیه چین بسیار سخت کرد.

البته با دقت به صحبت های سال 2017 شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین در اجلاس مالی داووس می توان به این نکته پی برد که پکن از تشکیل این ائتلاف دنیای علیه خود نگران بوده است. مداخله سالهای اخیر دولت چین در حمایت از یوان (واحد پول چین) و تسهیل سرمایه گذاری شرکت های چینی در کشورهای خارجی از جمله اقدامات پکن برای جلوگیری از تشکیل این ائتلاف بود.

چین در ابتدای روبروه با نبرد تجاری آمریکا سعی در خویشتن داری داشت اما زمانی که پکن نیز اقدام به تلافی کرد و به عنوان مثال تعرفه هایی را بر محصولات کشاورزی آمریکا اعمال کرد، آمریکا در تله تنش بی سرانجام گرفتار شد. شاید چینی ها به این نتیجه رسیده باشند که هدف آمریکا اعمال و حفظ موانع تعرفه ای بر اکثر کالاهای چینی است. درخواستهای آمریکا در مذاکرات به تضمین تسهیل خرید و بازبینی قوانین پیش از توافق احتمالی گسترش یافته است. شاید همین مسئله چینی ها را متقاعد ساخته که درحال حاضر راه حلی برای به نتیجه رسیدن مذاکرات وجود ندارد.