اقدامات قبل و بعد از تزریق واکسن در سالمندان - مجله سایه

دکتر محسن شتی در گفت وگو با خبرنگاران، درباره اقدامات لازم برای سالمندان قبل و بعد از واکسیناسیون، گفت: اولا باید توجه کرد که واکسیناسیون علیه کووید-19 در کشورهای متعددی از جهان صورت گرفته و در حال اجرا است. میلیون ها نفر واکسن تزریق کردند و دستورالعمل های متعددی هم درباره آن وجود دارد. باید توجه کرد واکسیناسیون علیه کووید-19 مانند خود بیماری کووید-19 با توجه به اینکه درباره اش شواهد علمی به کفایت وجود ندارد، ممکن است تغییر کند و شواهد جدیدی به دست آید. این فضایی است که وجود دارد و باید به آخرین مستندات و شواهد اعتماد کنیم.

واکسن زدن بهتر از واکسن نزدن است

وی اضافه نمود: به طور کلی تزریق واکسن، بهتر از واکسن نزدن است. تا به امروز آنچه که شواهد علمی نشان می دهد، این است که عوارض واکسن وجود دارد، اما این عوارض بسیار کم است و عوارض شدید بسیار نادر است. البته عوارض خفیف شایع هستند و در همه واکسن ها عوارضی مانند درد محل تزریق، بدن درد، سردرد، کوفتگی، تب و لرز و سردرد و ... به صورت خفیف دیده می شوند، اما این عوارض جدی نیستند و بعد از 24 تا 48 ساعت رفع می شوند. در عین حال عوارض جدی هم به صورت نادر گزارش شده و در حد یک نفر در هر 200 هزار نفر بوده است. این عارضه ها بسیار نادرند و به واسطه آن افرادی که مسائل خاص و حاد پزشکی دارند، مانند بدخیمی های سرطان، بیماران پیوندی و... باید با مشاوره متخصصین وارد هرگونه مداخله پزشکی شوند. اما سالمندانی که به طور معمول دارند زندگی شان را می نمایند و حالا یک فشار خون، دیابت یا بیماری های اینچنینی دارند و تحت درمانند، این ها نگرانی آنچنانی ندارند.

موارد منع تزریق واکسن کرونا

شتی ادامه داد: افردی که قبلا در برابر دارو، غذا یا واکسن های دیگر دچار حساسیت یا آلرژی شدید شده اند، باید حواس شان باشد. بر این اساس شوک آنافیلاکسی و آلرژی شدید که فرد را به بیمارستان بکشاند، این افراد منع واکسیناسیون دارند. در عین حال بیمارانی که بیماری های خاص، صعب العلاج و جدی دارند، با متخصصین شان مشورت نمایند. سازمان غذا و دارو هم برای بیمارانی که داروهای خاصی مصرف می نمایند، بیماری های ویژه ای دارند و... دستورالعمل های خاصی داده است. البته این ها موارد منع تزریق نیستند، بلکه ممکن است احتیاطاتی لازم داشته باشند و باید مراعات نمایند. به اسم مثال بعد از تزریق واکسن باید به مدت نیم ساعت تحت نظر باشند. حتی کسانی که آلرژی های خفیف دارند، منع تزریق واکسن کرونا ندارند. منع تزریق فقط برای افرادی است که سابقه شوک های آنافیلاکسی شدید و آلرژی های شدید به واکسن دیگری، غذا یا دارو دارند.

وی گفت: در عین حال افرادی که اکنون بیماری حاد تب دار دارند؛ اعم از کرونا یا هر بیماری حاد تب دار دیگری یا در فرایند حاد یک بیماری خاص وجود دارند، مثلا سکته قلبی یا مغزی کردند، با مشورت پزشکان معالج باید واکسیناسیون را انجام دهند که معمولا اجازه می دهند که فرایند حاد بیماری بگذرد و بعد واکسن را برایشان تزریق می نمایند. بعلاوه افرادی که علائم کرونا داشته یا تست PCR مثبت دارند، اکنون نباید واکسن بزنند و تزریق واکسن شان باید به تعویق افتد. البته اینکه گفته می گردد افراد حتما باید تست PCR دهند و بعد واکسن تزریق نمایند، هیچ جای جهان چنین توصیه ای نمی گردد و هیچ کجای جهان ابتدا از افراد تست PCR نمی گیرند که بعد واکسن بزنند. کشورهایی که میلیون ها تست انجام می گردد هم چنین کاری انجام نمی گردد.

شتی گفت: فردی علائم بیماری دارد سرفه می نماید، بدن درد دارد، تب دارد و... به هر حال در شرایط پاندمی کرونا و پیک بیماری ممکن است که کرونا باشد. فرد باید به پزشک مراجعه کند، تحت درمان قرار گیرد و اگر تشخیص کروناست تحت درمان کرونا و قرنطینه قرار گیرد. در عین حال تزریق واکسن را هم باید به تعویق اندازد.

وی ادامه داد: افرادی که فشار خون یا دیابت کنترل شده دارند و اکنون دارو می خورند هم منعی برای تزریق واکسن ندارند. اتفاقا توصیه می گردد افرادی که بیماری زمینه ای دارند، واکسینه شوند. زیرا این افراد در معرض خطر کرونای شدید و بستری به علت کرونا هستند و ضروری است که حتما واکسن بزنند. به همین علت سالمندان باید در خط اول واکسیناسیون قرار گیرند. زیرا اینها افرادی هستند که به علت ابتلا به بیماری های متعدد زمینه ای، در صورت ابتلا به کرونا دچار موارد شدید شده و ممکن است منجر به فوت باشد. در عین حال واکسن کرونا از ابتلا به کرونا به صورت 100 درصد جلوگیری نمی نماید، اما با درصد بالایی جلوی موارد شدید، بستری و مرگ و میر را می گیرد و اتفاقا توصیه می گردد که این افراد حتما واکسن تزریق نمایند.

بعد از تزریق واکسن کرونا چه کنیم؟

وی درباره اقدامات لازم برای سالمندان بعد از تزریق واکسن کرونا هم گفت: باید استراحت کافی داشته باشند، مایعات فراوان مصرف نمایند. ممکن است در 24 تا 48 ساعت اول علائمی داشته باشند. البته در سالمندان حتی علائم شبه آنفلوآنزا کمتر از افراد جوانتر است. تا حد امکان از داروی ضدالتهاب استفاده نگردد، اگر خیلی اذیت بودند یک استامینوفن مصرف نمایند. به طور کلی مصرف مایعات زیاد و استراحت کافی توصیه می گردد.

شتی گفت: درباره واکسن آسترازنکا که نگرانی هایی بابت مسائل انعقادی بعد از تزریق این واکسن مطرح می گردد، باید توجه کرد که این مسائل انعقادی در حد سه تا چهار نفر در یک میلیون نفر است؛ یعنی شیوع و بروزش بسیار کم است و آن هم در روز چهار تا 28 اتفاق می افتد. در عین حال گفته می گردد اگر کسانی قبلا سابقه اختلال انعقادی داشتند، این ها باید با مشورت پزشک این واکسن را تزریق نمایند و افرادی هم که واکسن آسترازنکا می زنند، از روز چهارم به بعد مراقب علائم اختلالات انعقادی باشند. البته این هم مسئله ای ندارد و با آزمایش و مداخله به موقع مسئله ای ندارد. یعنی بسیار نادر است و در عین حال قابل درمان است.

وی تاکید نمود: توصیه جهان این است که برترین واکسن برای فرد اولین واکسنی است که به آن دسترسی پیدا می نماید.