شیفت مشتریان به خودروهای دست دوم - مجله سایه

• مجله شرکت های خودروسازی ایران

به گزارش دنیای اقتصاد، آن طور که از بازار خودروهای دست دوم خبر می رسد، این بازار علاوه بر مشتریان همیشگی، با موجی از متقاضیان جدید نیز روبه رو شده است. این متقاضیان جدید همان هایی هستند که تا پیش از انفجار قیمت در بازار خودرو، مشتری صفرکیلومترها بودند، اما کاهش قدرت خریدشان در کناررشد قیمت، آنها را روانه محدوده دست دوم ها نموده است.

طی امسال، بازار خودرو نیز به موازات سایر بازارها رشد قیمت را تجربه نموده و اخیرا نیز رکوردهایی جدید را به ثبت رساند، از جمله پراید 50 میلیونی و پژو 206 بالای 100 میلیون تومان. با توجه به این اتفاق، فاصله ای بزرگ میان قیمت خودروها و قدرت خرید مشتریان ایجاد شد و در نتیجه خیلی ها از بازار خودروهای صفر کیلومتر خارج شدند. در بین مشتریانی که قدرت خرید خود را در بازار صفر کیلومترها از دست دادند، بخشی از آنها توانستند به بازار دست دوم ها ورود نموده و شانس خود را برای خرید، آنجا امتحان نمایند.

به عنوان مثال، دسته ای از مشتریان که قصد داشتند با شرکت در طرح های پیش فروش خودروسازان، صاحب خودرو شوند، پس از رشد شدید قیمت ها تصمیم دریافتد محصولی دست دوم را خریداری نمایند. احتمالا آنها با یک حساب سرانگشتی به این نتیجه رسیده اند که با توجه به صعود منحنی قیمت خودروهای صفر کیلومتر، توان خرید در این بخش را ندارند و بهتر است خودرویی دست دوم بخرند. این ماجرا البته فقط مختص خودروهای داخلی نیست، چه آنکه انفجار قیمت وارداتی ها نیز بخشی از مشتریان مدل های صفر کیلومتر را در این بازار به سمت دست دوم ها سوق داده است. اگر بخواهیم دلایل کلی رونق دریافت بازار خودروهای دست دوم را آنالیز کنیم، با چند علت اصلی و فرعی روبرو می شویم که هر کدام نقش خاصی در این رونق داشته و دارند.

بدون شک اصلی ترین دلیل رونق دریافت بازار خودروهای دست دوم، رشد شدید قیمت صفر کیلومترها است. هرچند قیمت در بازار مدل های دست دوم نیز متناسب با صعود قیمت صفر کیلومترها بالا رفته، با این حال این بازار باز هم مقصدی قابل قبول برای بخشی از مشتریان که قدرت خریدشان را در بازار اصلی از دست داده اند، بوده و است. به عنوان مثال، کسی که تا قبل از رشد قیمت ها قدرت خرید تندر90 صفر کیلومتر را داشته، حالا توانایی خرید مدل دست دوم این محصول یا محصولاتی دیگر را دارد. این ماجرا در خصوص آنهایی که در طرح های پیش فروش خودروسازان شرکت نموده و مشمول قیمت گذاری در حاشیه بازار شده اند نیز صدق می نماید. این دسته از مشتریان، با در نظر دریافت توان خرید خود اقدام به شرکت در پیش فروش ها نموده اند و حالا باید چند میلیون تومان بالاتر از آنچه تصور می کردند و متناسب با توان خریدشان بوده، هزینه نمایند تا خودروی ثبت نامی را تحویل بگیرند. با این حساب، بسیاری از آنها ناچار شده اند قید خودروی ثبت نامی را زده و به بازار دست دوم ها رجوع نمایند.

جدا از بحث کاهش قدرت خرید، احتمالا هستند بعضی شهروندان نیز که تورم انتظاری، آنها را به سمت خرید خودروهای دست دوم برده تا از این راه، ارزش پول خود را حفظ نمایند. چشم اندازی که از آینده خودروسازی کشور و منحنی قیمت وجود دارد، به هیچ وجه امیدوارنماینده نیست و تصور عمومی بر افت فراوری و افزایش قیمتی بیش از اینها پایدار است. این همان تورم انتظاری است که هم بازار خودروهای صفر کیلومتر را تحت تاثیر قرار داده و هم دست دوم ها را. بعضی که توان اقتصادی شان اجازه می دهد، به سراغ خرید خودروهای صفر کیلومتر رفته اند و بعضی دیگر، دست دوم ها را انتخاب نموده اند و هر دو دسته این اقدام را در راستای سرمایه گذاری و حفظ ارزش پول خود انجام داده اند؛ بنابراین گزاف نیست اگر بگوییم بخشی از نقدینگی موجود در جامعه، سر از بازار خودروهای دست دوم درآورده و به نوبه خود سبب رونق دریافت آن شده است.

اما اگرچه خاصیت اصلی خودروهای دست دوم، قیمت پایین تر آنها نسبت به مدل های صفر است، با این حال گاهی عدم اطمینان به سطح کیفی خودروهای جدید نیز عاملی می گردد در راستای رونق بازار دست دوم ها. این مورد معمولا خود را در دوران تحریم نشان می دهد، زیرا بخشی از مشتریان با پیگیری اخبار مربوط به تامین قطعات، به این نتیجه می رسند که خودروهای جدید از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند و بهتر است مدل های دست دوم را خریداری نمایند. در واقع استدلال این دسته از مشتریان این است که خودروهای دست دوم (فراوری شده در دوران پیش از تحریم) به دلیل استفاده از قطعات اصلی، کیفیت بالاتری در مقایسه با فراوریات تحریمی دارند و بنابراین آنها را برای خرید انتخاب می نمایند. این موضوع در دوران تحریم های قبلی به وضوح خود را نشان داد، چه آنکه به تدریج تعیین شد خودروسازان به دلیل محدودیت های ناشی از تحریم، مجبور شده اند قطعات موردنیاز خود را از منابع فرعی تامین نمایند. قطعات موردنظر طبعا از سطح کیفی مناسبی در مقایسه با نمونه های اصلی برخوردار نبودند و این موضوع سبب شد کیفیت خودروهای داخلی پایین بیاید. در مقطع فعلی نیز که تحریم ها به شکلی سخت تر گریبان خودروسازی کشور را گرفته، نااطمینانی از کیفیت قطعات و خودروهای داخلی باز هم بالا رفته و این موضوع بعضی را به سمت بازار دست دوم ها سوق داده است.

در کنار اینها، بخشی دیگر از مشتریان نیز هستند که به جای خرید خودروهای صفر کیلومتر، به سراغ مدل هایی بالاتر اما دست دوم می روند، چه آنکه برای آنها سطح کیفی اولویت دارتر از نو بودن محصول است. به عنوان مثال، ممکن است بعضی مشتریان ترجیح دهند به جای آنکه 200 میلیون تومان برای خرید خودرویی چینی و پر آپشن پول بدهند، این مبلغ را صرف خرید یک خودروی دست دوم وارداتی نمایند.