روستای لزور؛ آشنایی با مقاصد تورهای طبیعت گردی ایران - مجله سایه

روستای لزور یکی از مقاصد تابستانی و بزرگ ترین روستاهای استان تهران است که شهرستان فیروزکوه واقع شده است. این روستا در دهستان قزقانچای از بخش ارجمند شهرستان فیروزکوه، در فاصله 165 کیلومتری شمال شرقی تهران و در میان رشته کوه های البرز قرار گرفته است. لزور یکی از پرجمعیت ترین روستاهای استان تهران محسوب می گردد. جمعیت این روستا طبق سرشماری سال 1385 بیش از 2 هزار نفر در قالب 561 خانوار بوده که با ادامه روند مهاجرت روستائیان به شهرها جمعیت ساکن دائم لزور نیز همانند سایر روستاها در طی سالیان اخیر کاهش یافته؛ اما با ساخت وسازهای نو و با احتساب ساکنان فصلی، طبق گفته اهالی، جمعیت حال حاضر روستا بیش از 900 خانوار است.

مقالات مرتبط:

آب وهوای خنک و دلپذیر تابستانی همراه با منظره ها بکر و زیبای طبیعی موجب شده که در تابستان جمعیت روستا تا چند برابر افزایش یابد. تا اواخر تابستان هم اگر به لزور بروید می بینید که بهار هنوز از این روستا رخت برنبسته، رودخانه ها همچنان جاری و پرآب است، دریاچه لزور زیبا است و طراوت و سرسبزی همچنان مهمان دشت ها و مراتع لزور است.

لزور از طرف شمال با روستاهای نشل و برزنه از توابع شهرستان بابل هم مرز است. در زمانی که مسافرت ها با پای پیاده و چهارپا انجام می شد این ده از راه های ارتباطی شمال کشور محسوب می شد؛ اما حالا که ایاب و ذهاب ماشینی شده و مسیر جاده ها تغییر نموده دیگر از این مسیر برای آمدوشد استفاده نمی گردد مگر اینکه هر از گاهی گذر گردشگران یا کوهنوردان به لزور برسد.

ارتفاع روستای لزور حدود 2 هزار و 400 متر از سطح آزاد دریا است. زبان اصلی و بومی مردمان این روستا گویش لزوری است که از گویش های مازندرانی (طبری) بوده و جزء دسته زبان های شمال ایران محسوب می گردد. لزور دارای محله های قدیمی به نام های: اوپه، شجاع خیل، کشک ریز، کلاً چپن و... هست. مردم روستای لزور به وسیله کشاورزی و دامداری امرارمعاش می نمایند.

محصولات عمده زراعی روستای لزور سیب زمینی، گندم و جو بوده و یونجه، اسپرس و شبدر عمده ترین محصولات علوفه ای روستا به شمار می آیند. انواع سیب درختی، گیلاس، آلبالو و گلابی نیز از محصولات میوه ای لزور هستند. منبع اصلی آبیاری کشاورزی روستا، رودخانه فرح رود و چشمه های معجز و کهریز هستند.اگر اهل پیاده روی و گشت وگذار در طبیعت لزور هستید، دو مسیر را به شما پیشنهاد می کنیم:

• مسیر امامزاده خوش نام
• جاده منتهی به منطقه لاسک

برای رسیدن به امامزاده خوش نام دو راه پیش رو دارید: یکی از محله کشک ریز و جنب مسجد امام موسی جعفر (ع) و دومی به وسیله جاده لاسک. هرکدام از این راه ها را که برای رسیدن به امامزاده خوش نام انتخاب کنید مجذوب کنندهیت و زیبایی خاص خودش را دارد. اولی در امتداد دره و رودخانه شما را با یک راه باریک از میان باغ ها و مراتع زیبا عبور داده و به امامزاده می رساند و دومی به وسیله جاده لاسک که از بالای دره عبور می نماید. در بخشی از جاده یک راه پاکوب از سمت راست به سمت پایین انشعاب گرفته و پس از چند دقیقه به امامزاده می رسد. از هرکدام از این دو مسیر که بروید حدود 15 تا 20 دقیقه راه تا امامزاده در پیش دارید.

اگر به امامزاده رفتید می توانید از چشمه آب گوارای آن نیز نوش جان کنید. با ادامه مسیر امامزاده به سمت بالا کمی آنطرف تر به یک آبشار زیبا و به نسبت کوچک می رسید که می تواند مکان مناسبی برای اتراق و استراحت باشد. اگر بخواهید از امامزاده خوش نام به جاده لاسک و ابتدای تنگه بروید می توانید از راه پاکوب که جلوی امامزاده است، در جهت جنوب خود را به جاده برسانید یا اگر بالاتر از امامزاده و سمت آبشار رفتید، از یک محل مناسب با حرکت به سمت چپ ارتفاع بگیرید تا به جاده برسید.

و اما اگر خواستید از روستا مستقیم به لاسک و ابتدای تنگه بروید باید ابتدا خود را به جلوی مخابرات لزور برسانید. امتداد خیابانی که مخابرات روستا در آن قرار گرفته است به جاده خاکی می رسد که در جهت شمال غربی ارتفاع گرفته و چند کیلومتر بالاتر به منطقه لاسک در ارتفاع 2 هزار و 600 متر ختم می گردد. در ابتدای این جاده حدود 100 متر بالاتر آب چشمه به وسیله یک لوله به داخل نهر جریان دارد که می توانید از آب خنک آن برای آشامیدن و ادامه مسیر بردارید. با حدود نیم ساعت تا 45 دقیقه پیاده روی در این جاده به منطقه لاسک و ابتدای تنگه رودخانه فرح رود می رسید. در دهانه این تنگه سد کوچکی در حال احداث است که قرار است در آینده آب مصرفی پنج روستا از جمله لزور را تأمین کند.

جاده لاسک یک جاده خاکی عریض هست که تمام طول آن را با خودروی سواری نیز می توانید طی کنید؛ اما اگر با پای پیاده قدم در این جاده بگذارید، درختان بلند سپیدار در دو طرف جاده، باغ های میوه و مزارع گسترده و سرسبز کوهپایه ها، منظره ها چشم نواز کوه های پیرامون همراه با تنفس در هوای پاک دامنه های البرز به یقین لذت این گردش و پیاده روی را برای شما دوچندان خواهد نمود. با ادامه حرکت به سمت بالا همچنان منظره ها پیرامون جلوه های تازه ای از زیبایی های طبیعت را به رخ شما می کشد. همین طور که ارتفاع می گیرید هر از گاهی اگر به پشت سرتان نگاهی داشته باشید نمایی زیبا از روستا را می بینید که با آرامشی وصف ناپذیر در دامنه های سرسبز البرز جای خوش نموده است. از آن بالا که به روستا نگاه می کنی، مراتع سرسبز، سپیدارهای بلند و کوه های سر برافراشته پیرامون را می بینی و لزور را که مثل یک تابلوی نقاشی به زیبایی هرچه تمام تر روی بوم طبیعت رنگ آمیزی شده است. در سرانجامی جاده با ادامه مسیر وارد تنگه زیبایی می شوید که رودخانه فرح رود در میان آن جریان دارد. دره ای زیبا با رودخانه ای پرآب، پوشش گیاهی متنوع و منظره های دل فریب که زیبایی های آن در کلام نمی گنجد.

به جز بخش ابتدایی تنگه که راه کمی هموارتر است در ادامه به دلیل ناهموار بودن راه، عبور از مسیرهای سنگی، تغییر جهت و عبور مکرر از عرض رودخانه ورود به این دره و عبور از آن احتیاج به تجربه و مهارت های ابتدایی کوهنوردی دارد. در نتیجه به دلیل خطرات احتمالی، گذر از این دره برای افراد بی تجربه و غیر کوهنورد توصیه نمی گردد.این تنگه در ادامه، چند کیلومتر بالاتر به چشمه بزرگ معجز چشمه می رسد که سرچشمه و تأمین نماینده اصلی آب رودخانه فرح رود است و کمی بالاتر به سد و دریاچه سیاه رود که آن نیز یکی از منابع آب این رودخانه است. اگر کوهنورد هستید؛ این ده به عنوان مبدا صعود به قله های میشینه مرگ و بوم بوده و بعلاوه با یک جاده خاکی به تنگه واشی در شرق لزور دسترسی دارد. قله میشینه مرگ به عنوان بلندترین قله رشته کوه البرز شرقی با ارتفاع 4 هزار و 30 متر در شمال غرب این روستا واقع است. مسیر صعود به این قله با گذر از تنگه های پرآب، دشت های سرسبز و از مجاورت دریاچه زیبای سد سیاه رود، یکی از زیباترین و مجذوب کننده ترین برنامه های کوهنوردی منطقه است. تنگه فرح رود در بخشی از مسیر قبل از دشت معجز چشمه همانند تنگه واشی است؛ یعنی برای عبور از آن باید به آب زده و حدود 200 متری را در آب طی کنید. برترین زمان برای صعود به قله میشینه مرگ ماه های تیر و مرداد در قالب یک برنامه دو روزه است. وارد روستای لزور که شدید برای رسیدن به منطقه لاسک و ابتدای تنگه دو راه پیش رو دارید:

1- از جاده کنار مسجد موسی بن جعفر: برای قرار گرفتن در این مسیر که مسیر باغی است باید به محله کشک ریز رفته و خودروی خود را کنار مسجد موسی بن جعفر پارک نموده و پیاده روی را شروع کنید. پس از حدود 15 دقیقه به امامزاده خوش نام می رسید که چشمه آبی نیز جنب امامزاده قرار گرفته است.

از اینجا برای رسیدن به تنگه دو راه پیش روی شما است: راه آسان تر پاکوبی است که کمی به عقب برگشته و شما را به اواسط جاده لاسک می رساند و از آنجا به تنگه؛ و راه دیگر پاکوبی که در امتداد باغ ها رفته رفته ارتفاع گرفته و در نهایت از پایین جاده لاسک عبور نموده تا به تنگه برسید.

2- از جاده لاسک: برای قرار گرفتن در این جاده باید جنب مخابرات لزور رفته و خودروی خود را همان اطراف یا کمی بالاتر در سرانجامی خیابان آسفالت پارک کنید. از جنب مخابرات مسیر جاده لاسک را در پیش بگیرید تا پس از حدود 45 دقیقه پیاده روی به تنگه برسید. جاده لاسک یک جاده عریض خاکی است که می گردد این جاده را با خودرو نیز طی کرد. کمی بالاتر از مخابرات چشمه آب از لوله جاری است که می توانید از آن آب بردارید.

با وارد شدن به تنگه، باید از مسیر پاکوب کنار رودخانه عبور نموده و در بخشی از مسیر از داخل آب عبور کنید (همانند تنگه واشی). برای این قسمت از برنامه حتما باید کفش صندل همراه خود داشته باشید. چون سرمای آب از یک طرف و سنگ های تیز کف رودخانه از طرف دیگر حرکت از داخل آب با پای برهنه را بسیار سخت می نماید! با عبور از داخل آب در سرانجام به یک آبشار کوچک می رسید. به بالای آبشار که رفتید، به یک دشت کوچک و دو راهی می رسید. تنگه روبرویی یک تنگه فرعی است. تنگه و راه سمت چپ راهی است که شما را به دشت معجز چشمه می رساند. در این تنگه هم برای عبور از عرض رودخانه هر از گاهی مجبورید پای به آب بزنید. با عبور از این تنگه و کمی ارتفاع گرفتن در نهایت به دشت معجز چشمه می رسید که تقریبا پشت یک پیچ (به سمت راست) پنهان است. در این دشت چند چشمه آب وجود دارد که بزرگ ترین آن تأمین نماینده اصلی آب رودخانه فرح رود است. دشت معجز چشمه مکان مناسبی برای کمپ و شب مانی است.

با ادامه مسیر رودخانه (از سمت راست دشت)، کمی بالاتر به دریاچه زیبای سد سیاهرود می رسید. از دریاچه تا گردنه جاده ای کشیده شده (به سمت غرب در جهت چپ) که این جاده شما را به روی گردنه می رساند. شما می توانید از سمت چپ دریاچه کم کم ارتفاع گرفته تا در امتداد مسیر جاده به گردنه برسید. در اینجا می توانید با عبور از مسیرهای پاکوب یا غیر پاکوب از جاده عبور ننموده و میانبر بزنید تا به گردنه برسید. به روی گردنه که رسیدید، از یال سمت راست ارتفاع بگیرید تا خود را به روی خط الراس برسانید. از روی یال که حرکت می کنید کم کم به سمت چپ متمایل شوید تا از سمت چپ سنگ های بالای یال به روی خط الراس قرار بگیرید. با ادامه مسیر از روی خط الراس به سمت شمال، گاهی ارتفاع کم نموده و گاهی هم در مسیر پاکوب باید تراورس نموده و از پایین خط الراس حرکت کنید. پس از حدود 1.5 ساعت حرکت از گردنه، به یک قله فرعی با سنگ چین کوچک می رسید. قله اصلی در ادامهٔ خط الراس (به صورت نعلی شکل)، حدود یک ساعت جلوتر قرار داشته و اختلاف ارتفاع آن هم با قله اول تقریبا محسوس است. (چیزی در حدود 100 متر)

مسیر دسترسی به روستای لزور

. این روستا در دهستان قزقانچای از بخش ارجمند شهرستان فیروزکوه، در فاصله 165 کیلومتری شمال شرقی تهران و در 45 کیلومتری شمال غربی فیروزکوه در میان رشته کوه های البرز قرار گرفته است. برای رسیدن به لزور، باید از تهران به سمت جاده فیروزکوه بروید. حدود 10 کیلومتر مانده به فیروز کوه، بعد از پمپ بنزین نمرود، یک سه راهی معروف به سه راهی لاسم در سمت چپ وجود دارد که به سمت شمال و بخش ارجمند می رود. با قرار گرفتن در این جاده بعد از 27 کیلومتر به ارجمند رسیده و در ادامه راه 13 کیلومتر دیگر که بروید بعد از گذر از روستاهای شادمهن و اهنز در سرانجامی جاده به روستای لزور می رسید. تمام راه از سر جاده تا روستای لزور جاده آسفالته است.

برترین فصل برای سفر به روستای لزور

بی گمان برترین فصل برای بازدید از روستای لزور تابستان است. تابستانی که در لزور همانند بهاری با طعم هوای خنک پاییزی از شما پذیرایی خواهی کرد. در چله تابستان هم پیشنهاد می گردد وقتی به اینجا می آیید لباس گرم همراهتان باشد. ترکیب بی بدیل رنگ های سبز با رنگ های قرمز پاییزی این منطقه را در این فصل دیدنی تر نموده است.