ساخت نخستین شهرک صنایع دستی تخصصی و گردشگری کشور در رامسر هنوز اجرایی نشده است - مجله سایه

احداث نخستین شهرک صنایع دستی و توریستی کشور در هفتم آذر سال 1394 به وسیله روابط عمومی شرکت شهرکهای صنعتی مازندران به نقل از مدیرعامل وقت این شهرک رسانه ای شد و براساس اعلام این روابط عمومی سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی ایران، مجوز احداث و راه اندازی شهرک تخصصی توریستی در شهرستان رامسر صادر شد.

روابط عمومی این شرکت در آن موقع به نقل از مدیر عامل شرکت صنعتی مازندران نوشت: ایجاد شهرک صنعتی تخصصی صنایع دستی و توریستی نقش مهم در عایدی و اشتغال زایی دارد و می تواند به برطرف مسائل مالی و بیکاری و ایجاد توسعه و رونق شهرستان رامسر و استان یاری کند. ضمن اینکه رامسر به خاطر داشتن جاذبه ها و قابلیت های فراوان برترین مکان برای معرفی خوشه صنایع دستی و توریستی بشمار می رود.

ساخت این شهرک ایده ای بود که از سوی شرکت شهرک های صنعتی استان مازندران مطرح و خاتمه مصوبه این طرح هم از سوی هیات وزیران در آن موقع اخذ شد اما کماکان با گذشت سالها روند اجرایی شدن آن مسکوت مانده است.

در مرداد 1398 هم در جلسه ای که با حضور مدیرعامل وقت شرکت شهرکهای صنعتی، به همراه مدیران کل وقت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و منابع طبیعی و آبخیزداری غرب مازندران نوشهر و فرماندار وقت رامسر در این فرمانداری برگزار گردید اعلام شد که این طرح در زمینی به گستره 22 هکتار در منطقه گاو رمک رامسر احداث می گردد.

گاورمک یکی از روستاهای سرسبز و زیبا از توابع بخش مرکزی شهرستان رامسر که در فاصله حدود هشت کیلومتری این شهر واقع شده است و از سال 1396 با همکاری مسئولان محلی و اهالی بومی این منطقه به عنوان یکی از روستاهای پاک نمونه توریستی در استان مازندران معرفی شده است.

گفته می گردد یکی از فرمانداران سابق شهرستان رامسر در آن موقع مکاتباتی، بدون اطلاع شرکت شهرکهای صنعتی مازندران با مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه نوشهر انجام می دهد تا در این منطقه تجهیزات زباله سوز ایجاد نمایند.

نتیجه این نامه نگاری های بدون استعلام شرکت شهرک های صنعتی منجر به آن شد که به علت کمبود زمین مورد احتیاج برای استقرار تاسیسات زباله سوز درصدد بودند تا تصمیماتی در این مورد بگیرند به این نتیجه رسیدند این منطقه و حتی بخشی از زمین شهرک را برای این کار اختصاص بدهند و خاتمه از سوی مدیریت وقت منابع طبیعی غرب استان نامه ای مبنی بر اینکه این واگذاری ابطال گردد و متاسفانه این ابطال در سامانه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ثبت شد.

اقدامی که به باور کارشناسان غیر قانونی صورت گرفت و بنا به گزارش ها زمانی که مسئولان امر درصدد هماهنگی با تعدادی سرمایه گذاران برای ساخت این شهرک بودند، ناگهان با چنین نامه ای روبرو شدند و با اینکه مسئولان امور اراضی و شهرکهای صنعتی حدود یکسال در پی برطرف این مشکل برآمدند و متاسفانه پیروز نشدند.

امروزه یکی از مهمترین دغدغه های هنرمندان صنایع دستی در مازندران، ایجاد مکانی مناسب و ساماندهی شده برای ارائه و فروش مستقیم محصولات صنایع دستی به گرددشگران و مسافران در این استان و شهرستان رامسر است و بنا به گفته بعضی از صاحب نظران و کارشناسان به واسطه همین ضعف و نارسایی است که غربت و بی رنگی صنایع دستی استان در خاطره توریستان نمود پیدا نموده است.

درحالی که این استان بنا به گزارش مسئولان توریستی استان، سالانه پذیرای حدود 40 میلیون مسافر و توریست است و چراغ فعالیت هنرمندان صنایع دستی زمانی روشن می گردد و فضای کسب و کار آنان بهبود می یابد که مسئولان امر بستر فعالیت آنان را با فراهم سازی زیرساختها و ایجاد مکانی مناسب و تعریف شده مهیا سازند که متاسفانه هنوز چنین بستری فراهم نشده و یکی از خواسته های بحق این قشر خلاق جامعه از دولت جهادی معین تکلیف و به خاتمه رساندن این طرح بسیار حیاتی و مهم است.

برابر آمار منابع رسمی، استان مازندران دارای هشت هزار صنعت گر دست و 60 نوع فراوری صنایع دستی ثبت شده ملی است و از این تعداد 19 اثر صنایع دستی استان در عرصه دنیای به نام مازندران ثبت شده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی رامسر گفت : بنا بود پس از تامین زیرساختها، بستر سرمایه گذاری در این شهرک را فراهم کنیم در حالی که پس از صدور مجوز راه اندازی آن و نشست های متعددی در فرمانداری با حضور مسئولان استانی برای آخرین بار در سال 1398 دیگر از آن موقع تا به امروز هیچ یادی از سرنوشت این طرح نشد انگار به باد فراموشی سپرده شد.

نادر سحرخیز پیرامون اینکه ساخت نخستین شهرک صنایع دستی تخصصی و توریستی کشور در رامسر هنوز اجرایی نشده است، اضافه کرد: منطقه ای که برای ساخت این شهرک جانمایی و در نظر گرفته شد به گاورمک معروفیت دارد و از لحاظ مکان یابی نقطه ای بسیار کارشناسی بود، چرا که در طول مسیر خیلی از هنرمندان از جمله بانوان هنرمند مشغول بافتنی ها مانند روسری شال، جوراب های پشمی و عروسک سازی هستند و افزون بر آن در جوار این مکان مدنظر دهکده های بومگردی و صنایع دستی هم وجود دارد.

رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و توریستی رامسر ایجاد چنین زیرساختی در این شهرستان را به عنوان اتفاقی بزرگ به ویژه در حوزه برندسازی صنایع دستی برشمرد و ادامه داد: مشابه این زیرساخت در شهری مانند اصفهان ایجاد شده و صنایع دستی در این شهر به برند تبدیل شده است.

این مسئول گفت: در منطقه مدنظر که محل ساخت این شهرک صنعتی پیش بینی شده چند بار مورد بازدید نهاده شد و این منطقه به علت جاذبه های طبیعی و منحصر بفرد میتوانست محل مناسبی برای حضور بیشمار مسافران و توریستان باشد ضمن اینکه وجود خانه های قدیمی در این منطقه باعث رونق بومگردی می گردد.

به گفته سحرخیز، زمانی که زیرساخت بومگردی در فضایی فراهم باشد به معنی آن است که صنایع دستی، بازی های بومی محلی، فراوریات توریستی، استندآپ ها، نوآوری ها می تواند به صورت یک مجموعه در این 22 هکتار رقم بخورد که به اعتقاد من چنین اتفاقی برای شکوفایی و تحول توریستی، برندسازی صنایع دستی امتیاز بی نظیر است.

وی گفت: با چند سرمایه گذار در این زمینه مکاتباتی انجام شد تا بتوان سرمایه گذاری که با توان مالی بتواند این مجموعه را راه اندازی کند. ضمن اینکه بعضی از سرمایه گذاران نمی خواهند هیچ هزینه ای انجام دهند و تنها در پی اطمینان خاطر از نحوه واگذاری زمین و مدت زمان واگذاری برای آغاز این فعالیت هستند.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی رامسر اعلام نمود: در مسیر منتهی به روستای گاورمک خیلی از هنرمندان هم مشغول فعالیت هستند به عنوان نمونه میتوان به بافنده های منطقه لات محله در محدوده همین روستا تعداد زیادی بافنده خانم صنایع دستی برای عرضه محصولات خود در کنار خیابان حضور دارند. چنانچه همین بافنده ها در مجموعه شهرک صنعتی قرار گیرند، مانند یک موزه عمل نموده و محل توزیع خوبی برای عرضه محصولات باشند.

وی با بیان انکه کار توریستی تنها به عهده بومیان منطقه است و سرمایه گذار تنها متولی آن است در مورد سرمایه گذاری بومی هم شرح داد: تا این لحظه از بومیان منطقه کسی برای سرمایه گذاری به ما مراجعه ننموده ضمن آنکه مدیر عامل شهرک صنعتی در این مورد تصمیم گیرنده است، ضمن آنکه برای ما از این نظر مهم است که توانایی مالی شرکت به اثبات برسد و چنانچه شرکتی با توان مالی کم این پروژه را آغاز کند و به خاتمه نرساند ضرر بزرگی متوجه شهرستان می گردد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و توریستی رامسر آمار هنرمندان صنایع دستی شهرستان را بیش از 500 نفر اعلام نمود و گفت: حدود نیمی هم هنوز شناسایی نشده اند و افزون بر آن چادر شب بافی و نمدمالی در این شهرستان یک قدمت حدود سه قرن را دارد و صنعت نمدمالی رامسر ثبت یونسکو هم شده است.

سحر خیز اضافه کرد: نزدیکی روستاها به نقاط شهری یکی از مزیت های رامسر است، چرا که حدفاصل نقاط روستایی تا مرکز شهر به جز منطقه ها اشکورات تا مرکز شهر رامسر از لحاظ زمانی 10 دقیقه زمان نبرد بنابراین خیلی از هنرمندان این منطقه که در فراوری سفالگری، معرق کاری، منبت کاری، نمدمالی، چادر شب بافی و عروسک سازی فعالیت دارند می توانند فراوریات خودشان را در این شهرک پس از ساخت ارائه دهند.

این مسئول با اشاره به حضور چشمگیر مسافران و توریستان به رامسر و بهره مندی آنان از مواهب طبیعی شهرستان اعلام نمود: در نوروز سال جاری دست و کم یک میلیون و 300 هزار اقامت در شب در رامسر ثبت شد و با توجه به برپایی نمایشگاه های صنایع دستی در سه نقطه شهر استقبال خوبی برای خرید محصولات به نمایش گذاشته شده در این نمایشگاه نمودند و این اتفاق در پویی اقتصاد و رونق کسب و کار مردم و هنرمندان این شهرستان بسیار موثر است.

مدیر عامل شرکت شهرکهای صنعتی مازندران هم گفت: اداره کل حفاظت محیط زیست در سال 1396 مجوز ساخت این شهرک را صاد کرد منتهی در سال 1398 اقدام به باطل کردن مجوز نمود و موضوع به وسیله امور اراضی استان هم پیگیری شد منتهی مسئولان این مجموعه هم در قبال پیگیری این طرح پاسخ دادند هرگاه محیط زیست برای اجرایی شدن طرح موافقت و مجوز صادر کند در واگذاری زمین مسئله ای وجود ندارد.

یاسر امینی اضافه کرد: مدیران وقت حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی غرب مازندران هم بارها از مکان اجرای طرح بازدید نموده بودند و افزون بر آن اعتباراتی هم بابت تامین بخشی از زیرساختها نظیر راههای دسترسی برای اجرای این طرح انجام گرفت.

مدیر عامل شرکت شهرکهای صنعتی مازندران اعلام کرد: زمین ساخت این شهرک حدود 28 هکتار در نظر گرفته شده بود که حدود 6 هکتار آن پس از آزاد سازی خریداری کردیم درمان حاضر حرف مسئولان محیط زیست استان این است که بابت ساخت 6 هکتار مجوز داده می گردد اما برای مجوز بقیه اراضی به زمان راه اندازی شهرک موکول خواهد شد در حالی که از مسئولان این دستگاه خواسته شد که برای مجموع این 28 هکتار مجوز صادر نمایند که تا این لحظه به این خواسته توجه نکردند.

امینی اضافه کرد: هم اینک پرونده ساخت شهرک تخصصی صنایع دستی و توریستی در سازمان امور اراضی همچنان باز است و در 6 ماه گذشته هم این موضوع پیگیری شد اما نتیجه ای بدست نیامد و در زمان حاضر این آمادگی وجود دارد که اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه نوشهر در نقطه ای دیگر زمین به عنوان معوض در اختیار شهرک صنعتی قرار دهد تا بتوان این طرح را اجرا کرد.

رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان رامسر گفت: از سوی کارشناسان کمیته فنی امور اراضی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران در ماههای اخیر بازدیدی از مکان اجرای این طرح داشتند منتهی تا به امروز پاسخی رد یا پذیرش این مکان برای ساخت شهرک نداده اند.

حسن باهری اضافه کرد: زمینی که برای اجرای این طرح اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران منطقه نوشهر در نظر گرفته حدود 16 هکتار است و فرم اعلام شرایط از سوی کارشناسان کمیته فنی طرح از 2 سال گذشته برای این اداره کل سال گذشته ارسال شده و در انتظار پاسخ آن هستیم.

وی اظهار کرد: نکته دیگر آنکه زمینی که شرکت شهرکهای صنعتی مازندران خریداری نموده هنوز اقدام به محصور کردن آن نیز ننموده و به نظر می رسد که عزم و اراده جدی برای اجرایی شدن این طرح وجود ندارد.

به اعتقاد کارشناسان، صنایع دستی، سنتی است که به عنوان یکی از مظاهر فرهنگی و هنری محسوب می گردد و نظر به اینکه هر فرآورده دستی بازگو نماینده خصوصیات تاریخی اجتماعی و فرهنگی محل فراوری آن است می تواند هم عامل مهمی در شناساندن فرهنگ منطقه فراوری خود بحساب آید هم آنکه بستر مناسبی برای جلب و جذب توریستان داخلی و خارجی و توسعه پایدار توریستی قلمداد گردد. بنابراین صنایع دستی مازندران به عنوان شاخص ترین هنر کاربردی ایران و یکی از قطب های برتر صنایع دستی دنیا محسوب می گردد که ریشه های عمیق و پایدار در فرهنگ غنی و بارور ایران اسلامی دارد.

بنابراین ضرورت دارد مسئولان امر برای توسعه توریستی پایدار که با ساخت این شهرک یک ارتباط مستقیم دارد، بیش از پیش کوشش و نسبت به گرههای کور در مسیر اجرایی شدن این طرح بسیار مهم برنامه ریزی نمایند.