حقایقی شگفت انگیز درباره ماه - مجله سایه

تشکیل ماه، نتیجه یک تصادف و برخورد بوده است. دانشمندان عقیده دارند که ماه، تکه ای جدا شده در اثر برخورد زمین با یک جسم آسمانی به اندازه مریخ است.

ماه یک کره کاملا گرد و کروی نیست. شکل ماه بیشتر به یک تخم مرغ می ماند و این به خاطر نیروی جاذبه زمین است.

ماه نزدیکترین قمر سیاره ای به خورشید است. این موضوع به این خاطر است که عطارد و ونوس که از زمین به خورشید نزدیکترند، قمر ندارند.

ماه با میانگین قطر 3475 کیلومتر، پنجمین قمر بزرگ در منظومه شمسی است.

خورشید گرفتگی را می توان هر چند وقت یک بار مشاهده نمود، اما ماه گرفتگی را تنها می توان هر چند صد سال یک بار مشاهده نمود.

اگر به آسمان نگاه نموده باشید، احتمالا دریافته اید که ماه و خورشید هم اندازه به نظر می رسند. در حالی که خورشید، 400 برابر بزرگتر از ماه می باشد. اما شگفت انگیز تر و عجیب تر این است که خورشید 400 برابر ماه از زمین فاصله دارد! به همین خاطر است که اندازه آن ها یکسان به نظر می رسد.

اگرچه ماه به نظر روشن و تابان به نظر می رسد، اما قابلیت بازتاب نور خورشید ماه، سه برابر کمتر از زمین است. به همین خاطر است که در تصاویر، ماه را نسبت به زمین به صورت مصنوعی روشن تر نشان می دهند.

ماه هرساله حدود 3.8 سانتیمتر از زمین دورتر می گردد. در ابتدا، فاصله آن ها 22 هزار کیلومتر بود و امروز این فاصله به 400 هزار کیلومتر رسیده است.

ماه سبب ایجاد جزر و مد های بزرگ و کوچک بر روی زمین می گردد. اثر گرانشی ماه موجب به وجود آمدن این پدیده در اقیانوس ها می گردد. بلندترین پدیده های جز و مدی زمانی که ماه کامل است به وجود می آیند.

تغییرات دمایی شدیدی بر روی ماه وجود دارد. در نواحی نزدیک به استوای ماه، دما به منفی 173 درجه سانتیگراد در شب می رسد، در حالی که دما در همین نواحی در بعدازظهر ها تا 127 درجه سانتیگراد بالا می رود!

یک روز در ماه برابر با 29 روز بر روی زمین است.

افراد بر روی زمین همواره یک سمت ثابت از ماه را می بینند. میدان مغناطیسی زمین باعث می گردد تا ماه دور محور خود، کندتر بچرخد. به همین خاطر است که مدت زمانی که ماه دور محور خود می چرخد با مدت زمانی که دور زمین می چرخد، برابر است.

در سال 1959 میلادی بود که مردم بالاخره توانستند تا طرف دیگر ماه را به لطف تصاویری که فضاپیمای روسی لونا 3 گرفته بود، ببینند.

طرف دیگر ماه نسبت به طرفی که ما از ماه می بینیم، کوهستانی تر است. این موضوع را می توان مربوط به نیروی جاذبه زمین دانست که باعث می گردد تا پوسته ماه در سمت قابل مشاهده آن ضخیم تر باشد.

دهانه های آتشفشانی بر روی ماه از طریق سیارک ها در 4 میلیارد سال قبل به وجود آمدند. آن ها را هنوز هم به این خاطر می تواند دید، چون تغییرات زمین شناسی بر روی ماه مانند زمین فعال نیستند.

دهانه های آتشفشانی ماه به نام دانشمندان، هنرمندان، محققان و در آخر به نام فضانوردان آمریکایی و روسی نام گذاری شده اند.

بزرگترین دهانه آتشفشانی بر روی ماه به افتخار فضانورد آمریکایی، ایتکن نامگذاری شده است و قطر دهانه آن 2000 کبلومتر است. در واقع این دهانه آتشفشانی دومین دهانه بزرگ آتشفشانی در منظومه شمسی است.

در ماه آب وجود دارد، اما تمام آن در دهانه های آتشفشانی و در زیر سطح ماه به صورت منجمد ذخیره شده است.

بر روی ماه، ماه لرزه اتفاق می افتد که به دلیل نیروی جاذبه زمین ایجاد می گردد.

نیروی جاذبه ماه، فقط 1.6 برابر نیروی جاذبه زمین است. به همین دلیل اگر وزن شما بر روی زمین 45 کیلوگرم باشد، شما بر روی ماه تنها 8 کیلوگرم وزن خواهید داشت. همچنین از نظر مسافت قادر خواهید بود 6 برابر بیشتر از زمین راه بروید و از نظر وزن تا 6 برابر بیشتر حمل کنید.

با اینکه راه رفتن بر روی ماه راحت تر است، ولی خطرناکتر هم است. پای یک فضانورد در یک لباس فضانوردی سنگین هنگامی که بر روی ماه راه می رود تا 15 سانتیمتر در خاک فرو می رود. همچنین پرش های بلند نیز می تواند غیر قابل کنترل و خطرناک باشند، چون سطح ماه مملوء از دهانه های آتشفشانی عمیق است.

به خاطر نیروی جاذبه پایین، گرد و غبار قمری که شامل ذرات ریز، سخت و تیز هستند و بوی باروت می دهند، در سرتاسر سطح ماه وجود دارند. این پدیده موجب به وجود آمدن حالت تب برای فضانورد و موجب سوراخ شدن و خراب شدن لباس فضانوردان می گردد.

ماه نوعی اتمسفر دارد که اگزوسفر نام دارد. این لایه شامل هلیوم، نئون و آرگون است. غلظت و چگالی این لایه 10میلیارد بار کمتر از آن بر روی زمین است.

نبودن اکسیژن در اتمسفر ماه باعث می گردد تا آسمان بر روی ماه کاملا سیاه باشد. در حالی که خورشید به طور مداوم به شدت می تابد.

به خاطر اینکه در ماه اتمسفر وجود ندارد، روز فورا به شب تغییر می نماید. لحظات تاریک- روشن بر روی ماه وجود ندارد.

برخلاف چیزی که بیشتر ما معمولا در مدرسه یاد گرفته ایم، ماه دور زمین نمی چرخد. بلکه زمین و ماه هر دو به دور نقطه ای مشترک می چرخند. این موضوع باعث شده برخی از دانشمندان باور داشته باشند که ماه در واقع قمر زمین نیست.

ماه تنها جرم فضایی است که تاکنون انسان توانسته است بر روی آن پا بگذارد.

600میلیون نفر توانستند به تماشای اولین فرود انسان ها در تاریخ بشر بر روی ماه بنشینند.

قدرت موبایل های امروزی بسیار بیشتر از کامپیوتر هایی است که برای فرود فضاپیمای آپولو بر روی ماه استفاده شدند.

بیشتر از 400 نوع درخت که امروزه بر روی زمین رشد می نمایند، از ماه آورده شده اند! در سال 1971 دانه ها از طریق فضاپیمای آپولو 14 به مدار ماه برده شدند و سپس به زمین بازگردانده شدند.

از آخرین پرواز به ماه، 47 سال می گذرد. با این حال ناسا در حال کار بر روی پرتاپگر های اریس 1 و اریس 5 است که قادر خواهند بود تا محموله های مختلف را بر روی ماه ببرند و بازگردند.

با اینکه نزدیک به 50 سال از آخرین سفر به ماه می گذرد، ولی رد پای فضانوردان هنوز هم مثل روز اول پابرجاست. این موضوع به این خاطر است که نه بادی بر روی ماه می وزد و نه آب مایعی بر روی ماه وجود دارد تا آن ها را از بین ببرد.

تا کنون 12 نفر توانسته اند بر روی ماه قدم بگذارند. اولین نفر آن ها نیل آرمسترانگ در سال 1969 بود و آخرین نفر یوجین سرنن در سال 1972 بود.

منبع: BrightSide